4 december 200300:00

Door Joep Meijsen

Rel rond Zherdev

De 19-jarige aanvaller Nikolai Zherdev maakte dinsdag zijn debuut voor de Columbus Blue Jacket. Het dit jaar als nummer vier gedrafte supertalent is echter het middelpunt van een rel tussen de NHL en zijn Russische team, CSKA Moskou, waar ook de IIHF bij betrokken is. Hij zou namelijk zijn dienstplicht in Rusland ontduiken.

Zherdev tekende in augustus een driejarig contract bij de Columbus Blue Jackets. Daarop betaalde de club uit de NHL de verplichte transfersom van 100.000 dollar aan de Internationale IJshockeyfederatie zoals dat is afgesproken in de overeenkomst tussen de NHL en de IIHF. De Russische ijshockeyfederatie en zijn oude club, CSKA Moskou, zijn echter van mening dat de speler zijn land en team is ontvlucht voordat hij zijn verplichte jaar militaire dienst heeft vervuld. Daardoor zou hij niet voor de Blue Jackets uit mogen komen.Hoewel de IIHF de betaling van Columbus heeft ontvangen , zegt het de transfer niet te hebben goedgekeurd. De federatie is een onderzoek begonnen naar de claim dat Zherdev naar Noord-Amerika is vertrokken om onder zijn militaire dienst uit te komen, iets dat volgens de overeenkomst tussen de IIHF en de NHL verboden is. Columbus zegt aan alle voorwaarden te hebben voldaan en nog geen enkel bewijs te hebben gezien van de militaire verplichtingen van Zherdev. De mening van de legendarische hoofdcoach van CSKA Moskou, Viktor Tikhonov, laat echter niets aan twijfel over. 'Allereerst heeft hij zijn team in de steek gelaten. Ten tweede ontloopt hij zijn dienstplicht. Hij is gedeserteert.' De Russen gaan naar alle waarschijnlijkheid een internationale arbitragezaak aanspannen. De eerste vraag daarbij is of Zherdev eigenlijk wel een Rus is. De 19-jarige aanvaller is namelijk geboren in Kiev, de hoofdstad van de OekraĂŻne. Toentertijd onderdeel van de Sovjet-Unie, maar nu een zelfstandige staat. Zherdev verhuisde als dertienjarige naar Moskou om zijn ijshockeytalent verder te ontwikkelen, maar het blijft de vraag of hij nu een Russische burger is met de verplichting om in dienst te gaan. Een andere vraag is wat militaire dienst in Rusland eigenlijk is. Volgens de Russen is hij in april begonnen met zijn dienstplicht, maar Zherdev zelf heeft tegenover Columbus verklaard dat hij nooit een eed heeft afgelegd en dat hij slechts werd toegewezen aan het CSKA team, een logische nieuwe stap in zijn loopbaan. Hoewel CSKA nog altijd het team is van het leger, betekent spelen voor deze club niet automatisch meer dat iemand soldaat is. Echter als hij inderdaad als soldaat bij CSKA speelde, zou hij zijn dienstplicht al hebben vervuld in het seizoen 2002-2003. De NHL bestudeert op dit moment papieren van de Russische overheid. 'Op dit moment kan ik geen uitsluitsel geven over de legerverplichtingen, maar zie ik ook geen reden om Zherdev een speelverbod op te leggen', zegt verantwoordelijke Daly van de NHL.Columbus is van plan Zherdev te blijven opstellen. 'We hebben hem in augustus gecontracteerd. De Russen wisten dat en hebben nooit iets gezegd over dienstplicht. We hebben in oktober opnieuw gesprekken gevoerd en ook toen is er niets over gezegd. En nu is het er ineens. We proberen het via de officiële kanalen op te lossen', zegt general manager Doug MacLean.Het is niet de eerste keer dat er problemen zijn met jonge Russische spellers. In 2001 tekenden Alexander Svitov bij Tampa Bay en Stanislav Chistov bij Anaheim. Beiden werden direct bij hun team in Omsk weggehaald en naar verafgelegen militaire posten gestuurd. Nadat ze met Rusland de wereldtitel voor junioren hadden gehaald werden ze uiteindelijk toch vrijgegeven. Hun clubs zouden daarvoor echter een extra betaling hebben ontvangen van de NHL-clubs.Daarmee zou ook de huidige crisis zijn verklaard. Russische clubs vinden de huidige vergoeding van honderdduizend dollar veel te laag, vooral omdat ook de IIHF hiervan een deel ontvangt. De Russen vinden dat de NHL voor een aalmoes al het talent uit hun land kan roven en daarmee de beroemde Russische ijshockeyschool vernietigd. Door de fee te verhogen verwachten de clubs dat de NHL-teams minder geneigd zullen zijn toptalenten al op piepjonge leeftijd naar Noord-Amerika te halen.De overeenkomst tussen de IIHF en de NHL loopt volgend jaar af. De Russen, maar ook bijvoorbeeld de Tsjechen en de Slowaken, hopen dat dan het transferbedrag fors wordt verhoogd. Voorlopig lijkt Zherdev vooral een pion in dit miljoenenspel.